H ξηρασία στην Ανατολική Μεσόγειο είναι «η χειρότερη της χιλιετίας»

Η ξηρασία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που άρχισε το 1998 και συνεχίζεται ακόμη, είναι πιθανότατα η χειρότερη των τελευταίων 900 ετών, σύμφωνα με νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η περιοχή που πλήττεται από την ξηρασία περιλαμβάνει την Κύπρο, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, την Ιορδανία, το Λίβανο, τη Συρία και μέρος της Τουρκίας.

Τη μελέτη πραγματοποίησαν ερευνητές του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της NASA και του Γεωπαρατηρητηρίου Λάμοντ-Ντόχερτι του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Journal of Geophysical Research-Atmospheres».

Οι επιστήμονες βάσισαν τις εκτιμήσεις τους κυρίως στην μελέτη δακτυλίων δέντρων, ζωντανών και νεκρών. Τα στοιχεία -που αφορούν και την Ελλάδα- περιλαμβάνονται στον λεγόμενο «Ατλαντα Ξηρασίας Παλαιού Κόσμου». Τα στοιχεία από τα δέντρα συνδυάστηκαν με περιγραφές του κλίματος από τα ιστορικά κείμενα.

Προάγγελος όσων θα ακολουθήσουν

Η έλλειψη ή η αφθονία νερού σε μια περιοχή επηρεάζει διαχρονικά την ανάπτυξη των δέντρων. Οσο πιο λεπτοί είναι οι δακτύλιοι, τόσο μεγαλύτερη θεωρείται ότι είναι η ξηρασία. Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, η ξηρασία μετά το 1998 στην περιοχή του Λεβάντε είναι περίπου 50% πιο έντονη από την πιο ξηρή περίοδο των τελευταίων 500 ετών και 10 έως 20% ξηρότερη από την χειρότερη ξηρασία των προηγούμενων 900 ετών.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι το βόρειο τμήμα της Μεσογείου (Ελλάδα, Ιταλία, νότια Γαλλία, νότια Ισπανία) τείνει να είναι ξηρό, όταν η βορειοανατολική Αφρική είναι υγρή -και το αντίστροφο.

Οι αυξομειώσεις της ξηρασίας στην Μεσόγειο σχετίζονται με το κλίμα του Ατλαντικού. Κατά περιόδους, στην λεκάνη της Μεσογείου εισέρχονται παρατεταμένα ρεύματα ζεστού και ξηρού αέρα, με συνέπεια να μειώνονται οι βροχές, να ανεβαίνει η θερμοκρασία και τελικά να επικρατεί ξηρασία. 

Ολα τα κλιματολογικά μοντέλα εκτιμούν ότι το μέλλον της Μεσογείου, ιδίως της ανατολικής, προβλέπεται ξηρό. Και η νέα μελέτη δείχνει ότι η ξηρασία στο Λεβάντε είναι ο προάγγελος όσων θα ακολουθήσουν.