Η ΙΤΑΛΙΑ ΠΛΟΥΤΙΖΕΙ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΜΑΣ

Ανεκμετάλλευτος θησαυρός το ελληνικό ελαιόλαδο

Στην Ιταλία γράφεται το ελληνικό «success story» του ελαιολάδου. Μπορεί το ελληνικό ελαιόλαδο να είναι περιζήτητο στις διεθνείς αγορές, παρουσιάζοντας μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποσπάσει μερίδιο αγοράς από τους βασικούς ανταγωνιστές σε παγκόσμιο επίπεδο, την Ισπανία και την Ιταλία, ωστόσο από από τους περίπου 100.000 τόνους που εξάγει η Ελλάδα ετησίως, μόλις το 15% αφορά επώνυμο τυποποιημένο ελληνικό προϊόν προστιθέμενης αξίας και το 85% εξακολουθεί να πηγαίνει χύμα στην Ιταλία, για να επανεξαχθεί με ιταλικό brand name.

Στο έδαφος της Ελλάδας καλλιεργούνται περισσότερα από 132 εκατομμύρια ελαιόδενδρα, από τα οποία παράγονται σε χρονιές κανονικές, περίπου 300.000 τόνοι ελαιολάδου ετησίως, εκ των οποίων το 82% ανήκει στην κατηγορία «εξαιρετικά παρθένο», ενώ της Ισπανίας μόνο το 25%-30% και της Ιταλίας το 40%-45% χαρακτηρίζονται έτσι. Περίπου η μισή από την ετήσια ελληνική παραγωγή ελαιολάδου εξάγεται προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και κυρίως στην Ιταλία. Η χώρα αυτή απορροφά περίπου το 85% του συνόλου της ελληνικής παραγωγής που εξάγεται.

Οι πιο σημαντικές ελαιοπαραγωγικές περιοχές στην Ελλάδα είναι η Πελοπόννησος, η οποία παράγει το 65% της συνολικής παραγωγής, καθώς επίσης και η Κρήτη και τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Η περισσότερο γνωστή ελληνική ποικιλία ελιάς είναι η κορωνέικη, προερχόμενη από τη νότιο Πελοπόννησο, και συγκεκριμένα την Κορώνη της Μεσσηνίας.

Η Ελλάδα είναι η τρίτη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγός χώρα στον κόσμο, μετά την Ιταλία και την Ισπανία. Με κριτήριο την ποιότητα όμως, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στον κόσμο, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ), πάνω από το 70% της ελληνικής παραγωγής ελαιολάδου είναι «εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο».

Η Ισπανία κατέχει την πρώτη θέση στην παραγωγή και την εξαγωγή ελαιών και ελαιολάδου, ενώ στο έδαφός της καλλιεργούνται περισσότερα από 300 εκατομμύρια ελαιόδενδρα. Από τα 21 εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων το 92% προορίζεται για παραγωγή ελαιολάδου. Η μέση ετήσια παραγωγή ποικίλλει, λόγω της ετήσιας μεταβολής του ύψους της παραγωγής ελαιών, αλλά γενικά κυμαίνεται μεταξύ 600.000 και 1.000.000 μετρικών τόνων, εκ των οποίων μόνο το 20% εξάγεται.

Η Ιταλία είναι η δεύτερη ελαιοπαραγωγική χώρα της Ευρώπης, με το 75% της παραγωγής της να ανήκει στην κατηγορία «εξαιρετικά παρθένο». Στην Ιταλία υπάρχουν 37 ετικέτες ελαιολάδου με Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης, τα οποία παράγονται σε όλη τη χώρα.

Στην Ιταλία υπάρχουν περίπου 6.180 ελαιοτριβεία, με μέση ποσότητα κατεργασμένου ελαιοκάρπου για το 2006-2007 τους 3.500.000 τόνους και παραγωγή περίπου 600.000 τόνους ελαιολάδου. Το 90% του ιταλικού ελαιολάδου παράγεται στις νότιες περιοχές, στη Σικελία, την Καλαβρία και την Απουλία.

Εκρηξη της τιμής: 17 φορές πιο ακριβό από το πετρέλαιο

Αντιμέτωπη με την κρίση του ελαιολάδου βρίσκεται η Γηραιά Ηπειρος, αφού οι κακές καιρικές συνθήκες και τα βακτήρια που έπληξαν τα ελαιόδενδρα της Ιταλίας είχαν καταστροφικές συνέπειες για τη συγκομιδή. Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές αντιμετωπίζουν ένα ράλι 20% της τιμής του ελαιολάδου, ενώ η Τυνησία εκτόπισε τις μεσογειακές χώρες της ηπείρου μας από την κορυφή των εξαγωγέων.

Στις ήδη φτωχές περσινές σοδειές στην Ιταλία και την Ισπανία, τους παραδοσιακά κορυφαίους παραγωγούς ελαιολάδου, ήρθε να προστεθεί η μόλυνση τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου δέντρων στη νότια Ιταλία από βακτήριο, σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times». Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου σημείωσε πτώση 26% κατά το ελαιοκομικό έτος 2014-2015 (στους 2,4 εκατομμύρια τόνους) λόγω της πτώσης της παραγωγής στην Ισπανία και την Ιταλία σχεδόν κατά το ήμισυ.

Η δραματική μείωση της προσφοράς οδήγησε σε εκτόξευση της τιμής του ελαιόλαδου: «Οι καταναλωτές ξόδεψαν το 2015 επιπλέον 231 εκατομμύρια ευρώ για ελαιόλαδο» μετά την άνοδο κατά 19,8% της λιανικής τιμής του προϊόντος τους πρώτους 11 μήνες του έτους, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών IRI. Μάλιστα μετά τη μόλυνση των ελαιόδενδρων της νότιας Ιταλίας, το ιταλικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στοίχιζε πέρυσι κατά μέσο όρο 65% περισσότερο από το αντίστοιχο ισπανικό.

Aρης Κεφαλογιάννης, Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας GAEA

«Η σοδειά της Ιταλίας πέρυσι ήταν η χαμηλότερη τα τελευταία 25 χρόνια. Ηταν καταστροφή», δήλωσε ο αναλυτής της Rabobank, Βίτο Μαρτιέλι. Αξιοσημείωτη είναι η σύγκριση της τιμής του ελαιολάδου με αυτήν του «μαύρου χρυσού». Πριν από τη βύθιση της τιμής του μπρεντ στα μέσα του 2014, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στοίχιζε πενταπλάσια από το αργό πετρέλαιο. Σήμερα η τιμή του ελαιολάδου είναι... 17πλάσια εκείνης του μπρεντ!

Στην κορυφή η Τυνησία

Καθώς οι δυσμενείς συνθήκες για τη Γηραιά Ηπειρο συνέπεσαν με την ασυνήθιστα αυξημένη συγκομιδή στην Τυνησία, η βορειοαφρικανική χώρα έγινε ο πρώτος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο και έρχεται δεύτερη στην παραγωγή μετά την Ισπανία. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, η Τυνησία πενταπλασίασε τις εξαγωγές της στους 303.000 τόνους ελαιολάδου κατά το ελαιοκομικό έτος 2014- 1015 και την παραγωγή στους 340.000 τόνους από τους 70.000 της προηγούμενης χρονιάς.

Γιάννης Καμπούρης, Ιδιοκτήτης της εταιρίας Elawon

Πάντως το μεγάλο σοκ της κρίσης ελαιόλαδου έχει παρέλθει, καθώς οι φετινές προβλέψεις για τη Γηραιά Ηπειρο είναι ευοίωνες. Οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί αισθητά στην Ιταλία και την Ισπανία, ενώ αντίθετα η συγκομιδή στην Τυνησία θα μειωθεί δραματικά λόγω των σποραδικών βροχοπτώσεων και της αδυναμίας των ελαιοδένδρων να αποδίδουν στο μέγιστο για δύο συνεχόμενα έτη.

Κ. ΝΑΝΟΣ - Γ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ - Ε. ΠΑΝΣΕΛΗΝΑ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Aρης Κεφαλογιάννης, Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας GAEA

Χρειάζεται στρατηγική, προβολή και προώθηση

«Είναι γεγονός ότι μόνο το 15% του εξαγόμενου ελαιολάδου βγαίνει από τα σύνορα τυποποιημένο, ως ελληνικό προϊόν με αντίστοιχη υπεραξία η οποία να παραμένει στην Ελλάδα. Η μεγαλύτερη ποσότητα των εξαγωγών αξιοποιείται στο εξωτερικό, όπως για παράδειγμα στην Ιταλία όπου το χρησιμοποιούν ως εξαιρετικής ποιότητας σε μείγματα για να βελτιώσουν το άρωμα», λέει ο κ. Αρης Κεφαλογιάννης, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Gaea, η οποία έχει τιμηθεί με διεθνή βραβεία. «Κάνουμε εξαγωγές σε ΗΠΑ και βόρεια Ευρώπη, προωθούμε επώνυμο τυποποιημένο ελληνικό προϊόν εξαιρετικής ποιότητας. Είναι ελαιόλαδο, Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης από πέντε περιοχές: Σητεία, Καλαμάτα, Λακωνία, Λέσβο και Χανιά όπου έχουμε μακροχρόνια συνεργασία με ομάδες παραγωγών.

Η τυποποίηση και ο έλεγχος γίνονται σε δικές μας εγκαταστάσεις. Εχουμε πρωτοποριακή συσκευασία και προκειμένου να παραμένει αναλλοίωτο το ελαιόλαδο σε όλα τα σημεία φύλαξης, από τις δεξαμενές έως και τα μπουκάλια, αντικαθιστούμε τον αέρα με άζωτο. Η όλη διαδικασία για να επιτύχει κανείς εξαγωγές απαιτεί υπομονή, επιμονή και επένδυση σε προβολή και προώθηση. Αυτό που μας διαφοροποιεί είναι ότι επενδύουμε ένα σημαντικό ποσοστό του τζίρου στην προώθηση για να δημιουργηθεί η ζήτηση για το ελληνικό λάδι. Το 80% της παραγωγής μας βιολογικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο προορίζεται για εξαγωγές. Ομως απαιτείται μακροπρόθεσμη στρατηγική, προκειμένου να αποκτήσεις πωλήσεις και επιβάλλεται να υπάρχει συνέπεια και σοβαρότητα για να βρεις τα κατάλληλα δίκτυα προώθησης. Ο ετήσιος τζίρος μας ανήλθε σε 12,5 εκατ. πέρσι και φέτος η πρόβλεψη είναι ότι θα ανέλθει σε 16 εκατ. Στο εξωτερικό η μεγαλύτερη αγορά είναι στις ΗΠΑ και πριν από έναν χρόνο ιδρύσαμε τη θυγατρική μας Gaea Αμερικής, όπου λειτουργεί ήδη με εξαιρετικά αποτελέσματα».

Γιάννης Καμπούρης, Ιδιοκτήτης της εταιρίας Elawon

Είμαστε ανταγωνιστικοί λόγω της εξαιρετικής ποιότητας

«Το λάδι μας προέρχεται από οικογενειακούς ελαιώνες στην Πελοπόνησσο, συνεργαζόμαστε με μονάδες για τυποποίησή του, ενώ χρησιμοποιούμε άζωτο για να διατηρεί τη φρεσκάδα του χυμού της ελιάς. Είναι ελαιόλαδο με πιστοποιημένη ανάλυση και ισχυρισμό υγείας για τις θεραπευτικές ιδιότητες που διαθέτει», λέει ο κ. Γιάννης Καμπούρης, ιδιοκτήτης της εταιρείας Elawon, με εφαλτήριο την Κορινθία, η οποία έχει βραβευτεί σε παγκόσμιους διαγωνισμούς στην Ιαπωνία και στο Ισραήλ. «Εξάγουμε σε Αγγλία και Γερμανία προϊόντα γκουρμέ σε καταστήματα ντελικατέσεν, σε ξενοδοχεία ή ως επιχειρηματικό δώρο. Τώρα είμαστε στη διαδικασία συμφωνίας στο Ντουμπάι, ενώ έχουμε επεκταθεί σε βόρειες χώρες όπως η Νορβηγία και μελλοντικά στη Δανία. Πρόκειται για αγορές όπου υπάρχει η ανάλογη αγορά-στόχος. Συνολικά εξάγουμε περίπου 9 τόνους ενώ ιδιαίτερη προσοχή δίνουμε στην καλαίσθητη εμφάνιση των μπουκαλιών με μεταξοτυπίες. Προσπαθούμε να διεισδύσουμε επίσης στη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη όπου υπάρχει πληθυσμός που ανταποκρίνεται σε ποιοτικά προϊόντα. Ολα αυτά απαιτούν έρευνα αγοράς και εμείς δίνουμε μεγάλη έμφαση στο μάρκετινγκ», λέει ο κ. Καμπούρης και σχολιάζει το γεγονός ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του ελαιολάδου εξάγεται χωρίς τυποποίηση και στη συνέχεια αξιοποιείται σε άλλες χώρες όπως η Ιταλία.

«Το ελληνικό λάδι κατά 80% είναι έξτρα παρθένο. Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε σε ποσότητα π.χ. την Ισπανία, αλλά έχουμε εξαιρετική ποιότητα. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής εξάγεται στο εξωτερικό χωρίς τυποποίηση επειδή ο παραγωγός έχει άμεση ανάγκη από χρήματα, ενώ δεν υπάρχει κρατικός μηχανισμός για την προώθηση και την προβολή. Αντίθετα, άλλα κράτη επενδύουν στα ποιοτικά προϊόντα. Στη διεθνή έκθεση της Κολωνίας η τουρκική αποστολή είχε μεγάλη κρατική υποστήριξη».