Πρακτικές συμβουλές προστασίας από την ακτινοβολία των κινητών και από άλλες πηγές υψίσυχνης ηλεκτρομαγνητικής (μη-ιονίζουσας) ακτινοβολίας

 

Το κινητό είναι φίλος της καθημερινής μας ζωής αλλά σιγά-σιγά αποδεικνύεται επίσης εχθρός της υγείας μας. Όμως κάποια στοιχειώδη μέτρα προστασίας είναι απαραίτητα για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Η ρύπανση που παράγεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ξεκινά από το απλό οικιακό ηλεκτρικό ρεύμα, τις οικιακές συσκευές, τις κεραίες τηλεφωνίας, τα κινητά κλπ. Η ρύπανση αυτή χωρίζεται σε χαμηλών συχνοτήτων και υψηλών συχνοτήτων. Το πρώτο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε είναι να διατηρήσουμε αποστάσεις από οποιαδήποτε πηγή ακτινοβολίας βρίσκεται στο χώρο μας (π.χ. ασύρματο router, βάση ασύρματου DECT τηλεφώνου κλπ). Το δεύτερο, πολύ εύκολο και άμεσο, είναι να εξοπλιστούμε με ειδικές θήκες προστασίας από την ακτινοβολία (για το κινητό). Κατόπιν, πρέπει να γίνεται ιδιαίτερα συνετή χρήση της ασύρματης τεχνολογίας. Είναι προτιμότερο να μιλάτε με ενσύρματα τηλέφωνα και να συνδέεστε στο internet με ενσύρματη σύνδεση. Το τρίτο είναι να μετράτε την ακτινοβολία που δέχεται ο χώρος σας, σε τακτά διαστήματα. Αν διαπιστωθεί ότι η ακτινοβολία ξεπερνά κάποια όρια, μπορείτε πάντα να μονώσετε το χώρο σας. Υπάρχουν πια διάφορα υλικά προστασίας από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (π.χ. ειδικό φιλμ τζαμιών, ειδική κουρτίνα, ειδικό χρώμα). Οι έρευνες της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας κάθε τόσο ανακαλύπτουν νέες σοβαρές επιπτώσεις στον οργανισμό μας. Λόγω αυτών των σοβαρών επιπτώσεων δημιουργήθηκαν όλα τα υλικά ακτινο-προστασίας και μόνωσης.

Ποιες συσκευές ακτινοβολούν:
Είναι προφανές ότι οποιαδήποτε συσκευή εκπέμπει ραδιοσυχνότητες, ακτινοβολεί. Οι ασύρματες συσκευές που συναντάμε πιο συχνά και ακτινοβολούν όλες τις ώρες, εφόσον λειτουργούν, είναι: οι συσκευές παρακολούθησης μωρού, τα ασύρματα οικιακά τηλέφωνα DECT (βάση και χειροσυσκευή), τα ασύρματα router, οι Η/Υ που συνδέονται στο internet ασύρματα (Wifi, WiMax), τα κινητά τηλέφωνα είτε είναι στην αναμονή, είτε μιλάμε. Ακτινοβολεί, επίσης, ο φούρνος μικροκυμάτων όταν λειτουργεί. Εξαίρεση αποτελούν: τα νέα τηλέφωνα DECT με το πρότυπο ECO DECT/ECO+ που ακτινοβολούν μόνο όταν συνομιλούμε και τα κινητά τηλέφωνα όταν είναι ανοικτά σε κατάσταση πτήσης. Τα ασύρματα ακουστικά Bluetooth ακτινοβολούν περίπου 100-200 φορές λιγότερο από τα κινητά. Από αυτά, σχετικά ασφαλή, θεωρούνται μόνο αυτά που έχουν καλώδιο που φτάνει στο αυτί μας.

Ακτινο-ευαισθησία:
Αν τύχει να έχετε στο περιβάλλον σας ένα ακτινο-ευαίσθητο άτομο, θα μπορεί να σας πει αμέσως από ποια πηγή έρχεται η ακτινοβολία ή δεν θα αντέχει να βρίσκεται σε χώρους με έστω και χαμηλής έντασης ακτινοβολία. Θα υποφέρει από πονοκεφάλους ή σε κάποιες περιπτώσεις θα αποκτά εξανθήματα στο σημείο του σώματος που κρατά το κινητό του. Συχνότερα συναντάμε περιπτώσεις ανθρώπων που μετά από μερικά λεπτά συνομιλίας έχουν κάποια ενόχληση ή πονοκέφαλο ή αισθάνονται πως καίει το κεφάλι τους ή κάποιο μούδιασμα κλπ. Οι άνθρωποι αυτοί εκτιμούν ιδιαίτερα τις μεθόδους προφύλαξης από την ακτινοβολία γιατί βλέπουν άμεσα τα αποτελέσματα.

Επιπτώσεις:
Στις επιπτώσεις, σύμφωνα με διάφορες έρευνες, αναφέρονται κόπωση, αϋπνίες, ζαλάδες, ημικρανίες, ταχυκαρδίες, διαταραχές ύπνου, αδυναμία συγκέντρωσης, διαταραχές στη λειτουργία του ήπατος, των όρχεων, των νεφρών, του προστάτη, των ωοθηκών, της ουροδόχου κύστης, ολιγοσπερμία και στείρωση στους άνδρες, επιθετικότητα και υπερκινητικότητα σε παιδιά που γεννήθηκαν από έγκυες που μιλούσαν στο κινητό και τέλος όγκοι (καρκίνος) στο ακουστικό νεύρο και στον εγκέφαλο. Η λίστα των παθήσεων εμπλουτίζεται καθώς νέα ερευνητικά αποτελέσματα γίνονται γνωστά. Ιδιαίτερα σημαντική έρευνα έχει γίνει και στην Ελλάδα.



Προτροπή προφύλαξης:
Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη έκφραση, από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, για λόγους προφύλαξης είναι: As Low As Reasonably Possible,  στα ελληνικά «όσο χαμηλότερα είναι δυνατόν». Με αυτή τη φράση δίνεται έμφαση στα θέματα προφύλαξης, αλλά χρησιμοποιείται και ως απάντηση στην κρίσιμη ερώτηση της εποχής μας: «Πόση ακτινοβολία δεν βλάπτει;» ή «πόση ακτινοβολία είναι ασφαλής;» Είναι προφανές ότι μετά τις εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν πειραματικά, μεταξύ άλλων, ότι σπάει το DNA (βλ. εικόνες 1 & 2) με ολιγόλεπτη χρήση κινητού. Οι συνέπειες στην πραγματική μακρόχρονη χρήση είναι πάρα πολλές, δυσάρεστες και μπορεί να είναι προπομπός άλλων πολύ σοβαρότερων παθήσεων που ενδέχεται να κυοφορούνται στο σώμα μας.

Ο Διεθνής Οργανισμός Υγείας (WHO):
Ασχολείται, μεταξύ άλλων, με τις επιπτώσεις στη δημόσια υγεία από τις μη-ιονίζουσες ακτινοβολίες (όπως οι εκπομπές ραδιοσυχνοτήτων κινητής τηλεφωνίας), σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσφατα (Ιούνιος 2011), δημοσίευσε ανακοίνωση (FactSheet No 193) σύμφωνα με την οποία τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που παράγουν τα κινητά τηλέφωνα ταξινομούνται από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας του Καρκίνου (IARC) ως πιθανά καρκινογεννητικοί παράγοντες για τον άνθρωπο.

Οι φόβοι:
Οι έρευνες γίνονται σε εργαστήρια και σε πειραματόζωα. Άλλες μελέτες γίνονται με εξέταση ανθρώπων για τις συνέπειες που έχουν υποστεί (επιδημιολογικές). Στην Ελλάδα γίνονται πρωτοποριακές έρευνες όχι απλά σε συνθήκες εργαστηρίου (με γεννήτριες σημάτων κινητής τηλεφωνίας) αλλά και με χρήση κινητών τηλεφώνων, ώστε να μελετώνται πιστά οι πραγματικές συνθήκες έκθεσης στην ακτινοβολία των κινητών. Καθώς εκδίδονται νεότερες μελέτες, βρίσκονται ενδείξεις και αποδείξεις ότι ακόμα και μικρότερες ποσότητες ακτινοβολίας σε μακροχρόνια έκθεση επηρεάζουν την υγεία μας. Για αυτό και οι επιστημονικές επιτροπές στην ουσία δεν μιλούν για όρια ασφαλείας αλλά για όρια αποδεκτού κινδύνου, σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε μέχρι τώρα.



Απλές, πρακτικές συμβουλές:
Έχετε το κινητό σας μέσα σε θήκη προστασίας από την ακτινοβολία, εφόσον είναι ανοικτό. Έχουν μικρό κόστος και προστατεύουν. Αποφεύγετε να κάνετε πολλά τηλεφωνήματα. Μην κάνετε τηλεφωνήματα μεγάλης διάρκειας. Όσο μιλάτε, αλλάζετε αυτί κάθε μισό λεπτό. Αν είναι δυνατόν μιλάτε πάντα με ανοικτή συνομιλία ή με ακουστικό (ενσύρματο ή ασύρματο Bluetooth), κρατώντας το τηλέφωνο σε απόσταση τουλάχιστον ½ μέτρου από το σώμα. Αφήνετε το κινητό σας σε σημεία που έχει καλύτερο σήμα (συνήθως κοντά σε παράθυρα). Η τήρηση απόστασης από το κινητό συνιστάται επειδή η ακτινοβολία που παράγει η συσκευή, εξασθενεί πολύ γρήγορα καθώς απομακρύνεται από το σώμα.

Για τα παιδιά:
Οι μελέτες μιλούν ξεκάθαρα για έλλειψη συγκέντρωσης, αδυναμία μάθησης και απομνημόνευσης κλπ. Νεότερες έρευνες μιλούν για μεγαλύτερες συνέπειες στην υγεία τους και στην ανάπτυξή τους. Οι επιστήμονες φτάνουν να υποστηρίζουν ότι η χρήση κινητών και ασύρματων συσκευών επικοινωνίας είναι σαν προμελετημένο έγκλημα για την υγεία των παιδιών. Αν πρέπει να έχουν κινητό, να το έχουν πάντα μέσα σε ειδική θήκη προστασίας από την ακτινοβολία, να χρησιμοποιούν το κινητό τηλέφωνο μόνο με ακουστικό (ενσύρματο ή ασύρματο Bluetooth), κρατώντας το τηλέφωνο τουλάχιστον1 μέτρομακριά από το σώμα. Όταν στέλνουν sms, θα πρέπει πρώτα να βάλουν το τηλέφωνο μακριά τους και μετά να πατάνε το πλήκτρο «αποστολή». Στον ύπνο δεν πρέπει να υπάρχει ανοικτό ασύρματο ή κινητό τηλέφωνο ή router, ή ανοικτός Η/Υ που συνδέεται ασύρματα στο internet κλπ κοντά τους, σε απόσταση τουλάχιστον3 μέτρωναπό το σώμα. Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε εκτίμηση με Η/Υ της απορρόφησης ακτινοβολίας στον εγκέφαλο, σε ένα παιδί 5 ετών, σε παιδί 10 ετών και σε ενήλικα. Επίσης, δεν θα πρέπει να βρίσκονται ποτέ κοντά σε φούρνους μικροκυμάτων σε λειτουργία, επειδή υπάρχει σοβαρή πιθανότητα διαρροής – ελλειπούς μόνωσης της ακτινοβολίας από το φούρνο. Διεθνείς επιστημονικές επιτροπές υποστηρίζουν ότι τα παιδιά κάτω των 17 ετών δεν πρέπει να κάνουν χρήση κινητών, καθώς το νευρικό τους σύστημα ακόμη αναπτύσσεται. Το 2010 απαγορεύτηκε η χρήση κινητών στο δημοτικό σχολείο στη Γαλλία και στην Κύπρο ενώ το Βρετανικό Υπουργείο Υγείας συνιστά σε άτομα κάτω των 16 ετών να μην χρησιμοποιούν κινητά.

Για τις εγκύους:
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης οι έγκυες πρέπει να τηρούν μεγάλες αποστάσεις από συσκευές που εκπέμπουν ακτινοβολία υψηλών συχνοτήτων και να απέχουν από τη χρήση ασύρματων συσκευών (π.χ. ασύρματα τηλέφωνα DECT, κινητά τηλέφωνα κλπ). Οι νεότερες επιστημονικές μελέτες κάνουν λόγο για παιδιά που γεννιούνται με προβλήματα υπερκινητικότητας και άλλες σοβαρές επιπτώσεις. Φυσικά και οι γυναίκες που θηλάζουν πρέπει να προστατεύονται.

Κατά τον ύπνο:
Πρέπει να μην έχουμε κοντά μας πηγές ακτινοβολίας, δηλαδή οποιαδήποτε συσκευή εκπέμπει. Η λειτουργία τους κατά τη διάρκεια του ύπνου διαταράσσει τις φάσεις του ύπνου με αποτελέσματα, συχνά, την αίσθηση κόπωσης και εκνευρισμού την επόμενη μέρα. Αν χρειαζόμαστε π.χ. ξυπνητήρι, τότε όλα τα κινητά (πια) διαθέτουν τη λεγόμενη λειτουργία «πτήσης», όπου το τηλέφωνο λειτουργεί ως συσκευή αλλά όχι ως πομποδέκτης. Αν όμως υπάρχουν σοβαροί λόγοι να έχουμε κοντά μας κινητό και ασύρματο ανοικτά, μπορούμε να έχουμε το κινητό μας μέσα σε ειδική θήκη προστασίας, στερεώνοντας την προστατευμένη πλευρά προς το σώμα μας και την απροστάτευτη προς ένα άνοιγμα (παράθυρο) του δωματίου. Αντίστοιχα υπάρχουν DECT νέας γενιάς (Siemens ECO DECT/ECO+) όπου η χειροσυσκευή σε κατάσταση αναμονής δεν εκπέμπει όταν δεν μιλάμε.

Ειδικές θήκες προστασίας από την ακτινοβολία:
Έχουν πιστοποιηθεί από το Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και προσφέρουν προστασία ως και 97,5%. Είναι ένα προϊόν που κατασκευάζεται στην Ελλάδα (mobilepro), χειροποίητο, με κατοχυρωμένο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Είναι ένα προϊόν 12ετους έρευνας που οδήγησε μεταξύ άλλων και στην κατασκευή των ειδικών αυτών θηκών. Είναι μια ελληνική πρωτιά σε διεθνές επίπεδο με ιδιαίτερα καλή ποιότητα κατασκευής. Είναι εύχρηστες και κατάλληλες για όλα τα τηλέφωνα.
-Του Γιάννη Δ. Μαρούδα. Μηχανικού Η/Υ και επιχειρηματία, maroudas@comphone.gr

Πηγές (links): Εικόνες: με άδεια αναπαραγωγής από τον Ομ. Καθηγητή Κυτταρικής Βιολογίας και Ραδιοβιολογίας κ. Λ.Χ. Μαργαρίτη, Τομέας Βιολογίας Κυττάρου & Βιοφυσικής, Τμήμα Βιολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Τμ. Βιολογίας Παν/μιου Αθηνών ερευνητική ομάδα ακτινοβολιών : http://kyttariki.biol.uoa.gr, http://multimedia.biol.uoa.gr, http://kyttariki.biol.uoa.gr/EMR_GROUP_GR. Διεθνής Οργανισμός Υγείας 
Ανακοίνωση για τις ακτινοβολίες των κινητών: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs193/en/index.html Ηλεκτρονικό κατάστημα ειδικών θηκών προστασίας και υλικών προστασίας από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία: www.mobilepro.gr, τηλ.: 210 3212 500.