ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΟΛΑΩΝ

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΒΟΤΑΝΩΝ

Σπάνια Θεραπευτικά Βότανα και Προφυλάξεις

Κωνσταντίνος Θεοδώρου Μπουχέλος

Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Παν/μίου Αθηνών

Τα θεραπευτικά βότανα, ακόμη και τα πιο «αθώα», μπορούν να έχουν παρενέργειες ή να αλληλεπιδράσουν με άλλα φάρμακα.

Δεν συνιστάται η αντικατάσταση φαρμάκων με τη χρήση οποιουδήποτε βοτάνου.

Πριν από την χρήση είναι απαραίτητη τη συμβουλή ενός ειδικού.

Σε ορισμένα βότανα απαιτούνται προφυλάξεις με ιδιαίτερη προσοχή. Κατά την χρήση των βοτάνων κάθε υπερβολή είναι επικίνδυνη.

Επειδή έχουμε αναφερθεί σε αρκετά φαρμακευτικά φυτά λίγο έως πολύ γνωστά, θεωρούμε σκόπιμο να γνωριστούν και τα πιο σπάνια από αυτά, τα οποία όμως κυκλοφορούν ευρέως στο εμπόριο σε διάφορες μορφές, συσκευασίες και εμπορικές ονομασίες.

Ας αφυπνιστούμε μάσα από την γνωση και ας πάρουμε την ζωη στα χερια μας είναι η μονη και απλη λυση για ν

Aconitum napellus

1. AΚΟΝΙΤΟ (Monk's-hood, Aconite, Monk's blood)

Παρασκευάζεται από τις ρίζες του φυτού Ακόνιτον (Aconitum napellus). Ως ομοιοπαθητικό φάρμακο χρησιμοποιείται σε κρίσεις πανικού, φοβίες (τούνελ, κλειστοφοβία, κτλ), έναρξη συμπτωμάτων μετατραυματικώς και σε οξείες καταστάσεις (λοιμώξεις, ιώσεις, πυρετό, φλεγμονές, πόνους αρθρώσεων). Κρίνεται επικίνδυνο. Είναι τοξικό, μπορεί να προκαλέσει ναυτία, έμετο, χαμηλή αρτηριακή πίεση, παράλυση του αναπνευστικού, καρδιακή αρρυθμία ...

2. ΛΑΡΡΕΙΑ (Creosote bush, Greasewood, Chaparral)

Larrea tridentata (θάμνος του κρεόζωτου) Zygophyllaceae. Τα δήγματα του κοκκοειδούς εντόμου Carteria larriae, προκαλούν την έκκριση φαρμακευτικού κόμεος για κρυολόγημα, απώλεια βάρους, φλεγμονές, έρπητα, αποτοξίνωση, καρκίνο. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο συκώτι και τα νεφρά.

3. ΤΟΥΣΙΛΑΓΚΟ (Coltsfoot)

Tussilago farfara (Asteraceae) για βήχα, πονόλαιμο, βρογχίτιδα, λαρυγγίτιδα, άσθμα. Μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες βλάβες στο συκώτι. Η ρίζα και λιγότερο τα φύλλα, περιέχουν αλκαλοειδή τα οποία συσσωρεύονται στο συκώτι γι’ αυτό η θεραπεία να έχει μικρή διάρκεια ιδίως στα παιδιά.

4. ΣΥΜΦΥΤΟ (Comphrey)

Symphytum officinale (Boraginaceae) για βήχα, επώδυνη έμμηνο ρήση, στηθάγχη. Μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες βλάβες ή καρκίνο στο συκώτι.

5. ΣΙΔΗ (Heart-leaf sida, Country mallow, Flannel weed)

(Malvaceae) για συνάχι, αλλεργίες, άσθμα, βρογχίτιδα, απώλεια βάρους. Περιέχει αλκαλοειδή εφεδρίνης και μπορεί να προκαλέσει καρδιακή αρρυθμία, εγκεφαλικό και έμφραγμα.

6. ΧΕΛΙΔΟΝΙΟ (Greater celandine, Nipplewort, Swallowwort)

Chelidonium majus (Papaveraceae) για σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, στομαχικές διαταραχές, αποτοξίνωση, καρκίνο. Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο συκώτι.

7. KAVA (Kava ή kava-kava)

Piper methysticum (Piperaceae) Από τις ρίζες του φυτού παράγεται σκόνη ή ποτό μυοχαλαρωτικό, αντισπασμωδικό, ηρεμιστικό και αναλγητικό (περιέχει kavalactones). Βελτιώνει την πνευματική απόδοση και βελτιώνει τη διάθεση, αυξάνει τη σεξουαλική ορμή. Είναι επίσης, διουρητικό, αντισηπτικό, αντιφλεγμονώδες του ουροποιητικού συστήματος. Μεταξύ άλλων όμως, περιέχει και το τοξικό αλκαλοειδές pipermethystine και μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο συκώτι.

8. ΛΟΒΕΛΙΑ (Indian tobacco, Puke weed)

Lobelia inflata (Campanulaceae). It can be used fresh, or dry (Indian tobacco). Ηρεμιστικό, βρογχολυτικό, άσθμα, κοκκύτη και άπνοια στα βρέφη, μώλωπες, μυαλγίες, δήγματα εντόμων, δερματοφύτωση, διάστρεμμα, ρευματοειδή αρθρίτιδα. Χρησιμεύει και ως εντομοαπωθητικό. Υπερβολική δόση προκαλεί ταχυπαλμία, υπόταση, κώμα.

9. ΥΟΧΙΜΒΙΝΗ (Yohimbe)

Από τον φλοιό του δένδρου Pausinystalia yohimbe ή Corynanthe yohimbi (Rubiaceae). Αφροδισιακό (για άνδρες και γυναίκες), ανικανότητα, στυτική δυσλειτουργία, αθλητικές επιδόσεις, απώλεια βάρους, άγχος, διαβητική νευροπάθεια, ορθοστατική υπόταση, επίμονη κατάθλιψη. Καπνίζεται ως

παραισθησιογόνο. Σε κανονικές δόσεις μπορεί να προκαλέσει σοβαρή υπέρταση, ταχυπαλμία. Σε μεγάλη δόση, πολύ χαμηλή υπόταση, σοβαρά καρδιακά προβλήματα, θάνατο.

10. ΜΥΡΤΙΛΛΟ (European blueberry)

Vaccinium spp. (Ericaceae): ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, παθήσεις του στομάχου, ασθένειες του ήπατος και αιματολογικές διαταραχές, σκορβούτο. Προστατεύει από σχηματισμό οδοντικής πλάκας και το έλκος στομάχου. Μεγάλη ποσότητα μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές και διάρροια.

11. ΨΥΛΛΙΟ (Desert Indianwheat, Blond Psyllium)

Plantago ovata (Plantaginaceae) Ο χύμα φλοιός σπόρων του χρησιμοποιείται κυρίως ως καθαρτικό αλλά και για μείωση της χοληστερόλης. Μπορεί να προκαλέσει διάρροια, στομαχόπονο, ναυτία, αλλεργικές αντιδράσεις και να μειώσει την δράση φαρμάκων κατά της επιληψίας και του διαβήτη.

12. PYGEUM (Red stinkwood)

Eκχύλισμα από τον φλοιό του Prunus africana (Rosaceae), συρρικνώνει τον προστάτη και ανακουφίζει από την νυκτερινή συχνουρία και ολιγοουρία. Μπορεί να προκαλέσει ναυτία, κοιλιακό άλγος και να επηρεάσει την δράση άλλων φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής.

13. ΥΔΡΑΣΤΙΣ (Goldenseal)

Ρίζα και ρίζωμα του, Hydrastis canadensis (Ranunculaceae): Είναι δυνατό φυσικό αντιβιοτικό όπως η εχινάκεια. Χρησιμοποιείται για ιώσεις και μολύνσεις από βακτήρια των λοιμώξεων της μύτης, του λαιμού, του στομάχου, του εντέρου και κατά των αιμορροΐδων. Είναι άκρως αποτελεσματικό κατά των ερπητοειδών νοσημάτων (επιχείλειο ή ζωστήρα) και επίσης εξαιρετικό για κολπικές πλύσεις, απολυμαντικό και καθαρτικό για το στόμα, για δερματικές παθήσεις και για εγκαύματα. Κυκλοφορεί σε τσάι, κάψουλες, βάμμα και αλοιφή. Αν χρησιμοποιηθεί σε μεγάλες ποσότητες, είναι τοξική γι' αυτό να μην χρησιμοποιείται ποτέ σε διαστήματα μεγαλύτερα των δύο συνεχών εβδομάδων, καθώς και κατά τη διάρκεια εγκυμοσύνης.