Φύση, Τέχνη και Πνευματικότητα: τρία από τα πιο αποτελεσματικά αντιφλεγμονώδη στη ζωή μας

Τα θετικά συναισθήματα συνδέονται με πρωτεΐνες που καταπολεμούν τις λοιμώξεις και τις ασθένειες.

Σύμφωνα με μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, όταν τραβούν την προσοχή σας θαυμαστά πράγματα, όπως αρχαία μνημεία, ή μουσεία ή το «Άβε Μαρία» του Schubert, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού σας ενισχύεται.

Οι ερευνητές συνδέουν τα θετικά συναισθήματα – ειδικά το δέος που αισθανόμαστε όταν μας αγγίζει η ομορφιά της φύσης, της τέχνης και της θρησκείας – με χαμηλότερα επίπεδα των προφλεγμονωδών κυτοκινών, δηλαδή των πρωτεϊνών που διεγείρουν περισσότερο το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η Jennifer Stellar, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης την οποία διεξήγαγε ενώ βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, δηλώνει τα εξής: «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα θετικά συναισθήματα συνδέονται με τους δείκτες καλής υγείας».

Ενώ οι κυτοκίνες είναι απαραίτητες για τη συγκέντρωση κυττάρων σε περιοχές του σώματος που υπάρχει κάποια λοίμωξη, ασθένεια ή τραύμα, τα υψηλά επίπεδα κυτοκινών για παρατεταμένο χρονικό διάστημα συνδέονται με προβλήματα υγείας και διαταραχών, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές ασθένειες, η αρθρίτιδα και ακόμη η νόσος του Αλτσχάιμερ και η κατάθλιψη.

Έχει διαπιστωθεί εδώ και καιρό ότι η υγιεινή διατροφή, ο ύπνος και η άσκηση ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού ενάντια στις φυσικές και ψυχικές ασθένειες. Η μελέτη του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϋ, τα πορίσματα της οποίας μόλις δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Emotion», είναι μια από τις πρώτες που εξέτασαν τον ρόλο των θετικών συναισθημάτων σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Ο Dacher Keltner, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ και συνεργάτης συγγραφέας της μελέτης αναφέρει: «Το γεγονός ότι το δέος, ο θαυμασμός και η ομορφιά ενισχύουν πιο υγιεινά επίπεδα κυτοκινών δείχνει ότι τα πράγματα που κάνουμε για να βιώσουμε αυτά τα συναισθήματα – μια βόλτα στη φύση, η μουσική, η ενασχόληση με την τέχνη – έχουν άμεση επίδραση στην υγεία και το προσδόκιμο ζωής».

Σε δύο ξεχωριστά πειράματα, πάνω από 200 νέοι ενήλικες ανέφεραν σε μια συγκεκριμένη ημέρα τον βαθμό στον οποίο είχαν βιώσει θετικά συναισθήματα όπως διασκέδαση, δέος, συμπόνια, ικανοποίηση, χαρά, αγάπη και υπερηφάνεια. Τα δείγματα ιστού από ούλα και μάγουλα (στοματικός βλεννογόνος) που ελήφθησαν την ίδια μέρα έδειξαν ότι όσοι εμφάνισαν τα περισσότερα από αυτά τα θετικά συναισθήματα, ειδικά δέος και θαυμασμό, είχαν χαμηλότερα επίπεδα από την κυτοκίνη ιντερλευκίνη 6, η οποία αποτελεί δείκτη φλεγμονής.

Εκτός από τα αυτοάνοσα νοσήματα, τα αυξημένα επίπεδα κυτοκινών συνδέονται με την κατάθλιψη. Σε μια πρόσφατη μελέτη διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς με κατάθλιψη είχαν υψηλότερα επίπεδα της προ-φλεγμονώδους κυτοκίνης που είναι γνωστή ως Παράγοντας Νέκρωσης Όγκων-άλφα (TNF-α) σε σύγκριση με όσους δεν έπασχαν από κατάθλιψη. Πιστεύεται ότι διεγείροντας τον εγκέφαλο για την παραγωγή φλεγμονωδών μορίων, οι κυτοκίνες εμποδίζουν βασικές ορμόνες και νευροδιαβιβαστές – όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη – οι οποίες ελέγχουν τη διάθεση, την όρεξη, τον ύπνο και τη μνήμη.

Στο ερώτημα γιατί το συναίσθημα του δέους θα αποτελέσει έναν ισχυρό προγνωστικό δείκτη των μειωμένων προ-φλεγμονωδών κυτοκινών, η τελευταία αυτή μελέτη απαντά ότι «το δέος σχετίζεται με την περιέργεια και την επιθυμία για εξερεύνηση, ενθαρρύνοντας αντίθετες συμπεριφορές από εκείνες που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια της φλεγμονής, όπου συνήθως τα άτομα απομονώνονται», δηλώνει η Stellar.

Όσο για το ποιο εμφανίζεται πρώτο – τα χαμηλά επίπεδα κυτοκινών ή τα θετικά συναισθήματα – η Stellar αναφέρει ότι δεν μπορεί να πει με σιγουριά: «Είναι πιθανό τα χαμηλότερα επίπεδα κυτοκινών να κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο θετικά συναισθήματα ή κι ότι η σχέση αυτή είναι αμφίδρομη».