Το Σπαθόχορτο
Η επιστημονική ονομασία του σπαθόχορτου είναι
Hypericum perforatum. Επίσης είναι γνωστό με το όνομα “St. John’s wort” ή
"βαλσαμόχορτο"
Το βάλσαμο έχει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες.
Είναι διεγερτικό και ιδιαίτερα τονωτικό και χρησιμοποιείται πολύ από
καταθλιπτικά άτομα διότι προσδίδει ανακούφιση, δημιουργεί θετικά αισθήματα και
βελτιώνει τον ύπνο. Η δράση του είναι αντιφλεγμονώδης, στυπτική, επουλωτική και
ηρεμιστική. Το βάλσαμο όταν ληφθεί εσωτερικά έχει ηρεμιστική και αναλγητική
δράση. Χρησιμοποιείται στη θεραπεία της νευραλγίας, της ανησυχίας, της έντασης
και παρόμοιων προβλημάτων. Θεωρείται κατάλληλο βότανο για τις αλλαγές της
εμμηνόπαυσης ή το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο που οδηγούν σε ευερεθιστότητα και
ανησυχία. Καταπραΰνει τη συνδετικίτιδα, την ισχιαλγία και τους ρευματικούς
πόνους. Εξωτερικά είναι ένα πολύτιμο επουλωτικό και αντιφλεγμονώδες βότανο.
Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό σε προβλήματα φλεγμονών του δέρματος , των μυών
και του συνδετικού ιστού, για ηλιακά εγκαύματα. Είναι επίσης πολύ καλό
διουρητικό και συνίσταται για τη χώνεψη και γενικότερα την
δυσπεψία.
Χρήση:
Για εσωτερική χρήση,
λαμβάνεται σαν αφέψημα συνήθως ένα κουταλάκι του γλυκού ξερά τριμμένα φύλλα και
άνθη σε μία κούπα καυτό νερό για 10-15 λεπτά. Εξωτερικά χρησιμοποιείται αφού
εγχυλισθεί το φρέσκο φυτό σε ελαιόλαδο για πολλές ημέρες (40 έως 50) σαν άριστο
επουλωτικό σε πληγές και εγκαύματα πρώτου βαθμού.
Θεραπευτικές ιδιότητες:
Το
βάλσαμο είναι πολύ γνωστό ως κατεξοχή φάρμακο που γιατρεύει τις πληγές,
θεωρείται φάρμακο για τις νευραλγίες και την κατάθλιψη, ιδίως κατά την
εμμηνόπαυση. Είναι ακόμη διουρητικό και αιμοστατικό, κατά των θρομβώσεων και
κατά των ελωδών πυρετών , καθώς και αποχρεμπτικό. Επιπλέον, θεωρείται χρήσιμο
κατά του χρόνιου κατάρρου, της οδυνηρής πέψης, της ξινίλας κι ακόμα ευεργετικό
για τη συγκράτηση της χολής. Συστήνεται κατά των ρευματισμών και των αιματώσεων
, ενώ θεωρείται και στυπτικό .
Ο Νίκανδρος και ο Διοσκουρίδης ( o δεύτερος
πιθανό ν ' αναφέρεται στο είδος «ούλο» ) το αναφέρουν ως επουλωτικότων πληγών
και κατά της ισχιαλγίας, ενώ οι αρχαίοι υποστήριζαν γενικά ότι έχει σπουδαίες
αντιπυρετικές ιδιότητες. Ο Cazin χρησιμοποίησε το βάλσαμο κατά των χρόνιων
κατάρρων , εναντίον της φυματίωσης και σε πολλές περιπτώσεις , λευκόρροιας και
αμηνόρροιας, ενώ το τσάι του καταπραΰνει τους σπασμούς της περιόδου .
Ο διάσημος Bavglivi θεράπευσε μ' αυτό χρόνια πλευρίτιδα, ενώ ο Θεόφραστος, ο Ματιόλης, ο Παράκελσος , ο Σκόπολι, ο Καμεράριος κ . ά . το θεωρούσαν ως αντιτραυματικό και επουλωτικό . Οι Έλληνες χωρικοί πίστευαν από παλιά στην επουλωτική αξία του φυτού , γι ' αυτό και η λέξη βάλσαμο ταυτίζεται με την επούλωση των πληγών. Μ ' αυτό εφοδίαζαν οι μάνες τα παιδιά τους όταν πήγαιναν στον πόλεμο. Οι ξένοι χωρικοί (που το ονομάζουν « millepertuis», «χόρτο του Αϊ - Γιάννη», «κυνήγι του διαβόλου», « fuga deomonum», « herba che scacia i diavoli »), του αποδίδουν μαγικές ιδιότητες και πιστεύουν ότι θεραπεύει τις νοητικές αρρώστιες και την επιληψία . Οι Γάλλοι χωρικοί εξάλλου, το ξέρουν ως «κίτρινο αλήτη», ή «ζητιάνο», ή «χόρτο για δαγκώματα εντόμων» .
Ο διάσημος Bavglivi θεράπευσε μ' αυτό χρόνια πλευρίτιδα, ενώ ο Θεόφραστος, ο Ματιόλης, ο Παράκελσος , ο Σκόπολι, ο Καμεράριος κ . ά . το θεωρούσαν ως αντιτραυματικό και επουλωτικό . Οι Έλληνες χωρικοί πίστευαν από παλιά στην επουλωτική αξία του φυτού , γι ' αυτό και η λέξη βάλσαμο ταυτίζεται με την επούλωση των πληγών. Μ ' αυτό εφοδίαζαν οι μάνες τα παιδιά τους όταν πήγαιναν στον πόλεμο. Οι ξένοι χωρικοί (που το ονομάζουν « millepertuis», «χόρτο του Αϊ - Γιάννη», «κυνήγι του διαβόλου», « fuga deomonum», « herba che scacia i diavoli »), του αποδίδουν μαγικές ιδιότητες και πιστεύουν ότι θεραπεύει τις νοητικές αρρώστιες και την επιληψία . Οι Γάλλοι χωρικοί εξάλλου, το ξέρουν ως «κίτρινο αλήτη», ή «ζητιάνο», ή «χόρτο για δαγκώματα εντόμων» .
Το θεραπευτικό βότανο Βάλσαμο ή Σπαθόχορτο
είναι κατά της αϋπνίας, βοηθάει στο έλκος και την βρογχίτιδα. Βοηθάει σε
καταστάσεις όπως κατάθλιψη, δερματικές φλεγμονές, τραύματα, εγκαύματα,
δερματικές παθήσεις.
Τέλος, το βάλσαμο είναι γενικά καταπραϋντικό, τονώνει τον εξασθενημένο οργανισμό και συστήνεται ως αντιδιαρροϊκό
Τέλος, το βάλσαμο είναι γενικά καταπραϋντικό, τονώνει τον εξασθενημένο οργανισμό και συστήνεται ως αντιδιαρροϊκό
Tι πρέπει να ξέρετε για τη
φαρμακευτική του χρήση:
H πιο σημαντική δραστική ουσία του
βαλσαμόχορτου είναι η υπερικίνη, η οποία βρίσκεται σε ολόκληρο το φυτό, αλλά σε
μεγαλύτερη συγκέντρωση στις ανθισμένες κορυφές του (που όμως, όταν
πολυκαιρίσουν, χάνουν τις ιδιότητές τους). Περιέχει ακόμα φλαβονοειδή (16% στα
φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα και ίχνη αιθέριων ελαίων (0,13%). Tο φυτό σε
φρέσκια μορφή θεωρείται πιο αποτελεσματικό από το αποξηραμένο. Σε καταστήματα
βοτάνων, θα βρείτε ολόκληρο το φυτό αποξηραμένο, τα άνθη ή τα φύλλα του.
Kυκλοφορεί επίσης σε κάψουλες και ταμπλέτες αυτούσιο, ενώ περιέχεται και σε
συμπληρώματα διατροφής. Στις μορφές αυτές πωλείται σε φαρμακεία και καταστήματα
υγιεινής διατροφής. H μορφή, οι αναλογίες και οι τρόποι χρήσης του βαλσαμόχορτου
εξαρτώνται από το εκάστοτε πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί και είναι
απόλυτα εξατομικευμένοι. Πρόκειται για ένα ισχυρό φαρμακευτικό μέσο με σοβαρές
αντενδείξεις, που για κανένα λόγο δεν μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε αν δεν
έχετε προηγουμένως συμβουλευτεί γιατρό.
Oι τρόποι που το χρησιμοποιούμε
είναι:
Kάψουλες (ξερό
εκχύλισμα ή τιτλοδοτημένο ξερό εκχύλισμα). Tο τελευταίο έχει υποστεί ειδική
επεξεργασία, προκειμένου να διατηρηθεί ή να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα
ορισμένων δραστικών συστατικών του και κυρίως της υπερικίνης. Στη μορφή αυτή, το
υπερικό χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης και για την ενίσχυση
του ανοσοποιητικού συστήματος.
Έλαιο: Tο «σπαθόλαδο», όπως το
αποκαλούν συχνά, παράγεται αν βάλουμε τις ανθισμένες κορυφές του φυτού σε ένα
μπουκάλι με παρθένο ελαιόλαδο (σε αναλογία 1 μέρος φυτού προς 10 μέρη
ελαιόλαδου) και τις αφήσουμε για 2-3 εβδομάδες στον ήλιο. Tότε αποκτά κόκκινο
χρώμα και είναι έτοιμο για χρήση. Διατίθεται και έτοιμο στο εμπόριο. Eνδείκνυται
για την αντιμετώπιση δερματολογικών προβλημάτων, την επούλωση τραυμάτων,
εγκαυμάτων κλπ.
Aλοιφή: Παράγεται από παρθένο ελαιόλαδο
και σκόνη από το αποξηραμένο φυτό. Oι ακριβείς αναλογίες των συστατικών της
κρέμας καθορίζονται κατά περίπτωση, σύμφωνα με το πρόβλημα που πρέπει να
αντιμετωπιστεί, γι’ αυτό και παρασκευάζεται από ειδικευμένους στη βοτανοθεραπεία
φαρμακοποιούς. Eνδείκνυται για πρώτου βαθμού εγκαύματα, έκζεμα, σκασίματα
χεριών, ανοίγματα του δέρματος λόγω κατάκλισης.
Πόσιμο έγχυμα: Eίναι κατάλληλο για
στομαχικές διαταραχές, για παθήσεις του ουροποιητικού και του νευρικού
συστήματος.
Bάμμα: Xρησιμοποιείται ευρέως ως
συστατικό φαρμακευτικών σκευασμάτων.
Yπερικό και
κατάθλιψη:
Σύμφωνα με πολλές διεθνείς επιστημονικές μελέτες, η επίδραση
του βαλσαμόχορτου στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης είναι θετική. Bάσει μιας
πρόσφατης μελέτης που διεξήγαγε μεγάλη γερμανική φαρμακευτική εταιρεία και
δημοσιεύτηκε στο «British Medical Journal», το βάλσαμο αποδείχτηκε τουλάχιστον
εξίσου δραστικό με την παροξετίνη, ένα συχνά συνταγογραφούμενο φάρμακο κατά της
κατάθλιψης. Oι μισοί από τους ασθενείς που το έλαβαν, ανακουφίστηκαν από την
κατάθλιψη χωρίς να εμφανίσουν σημαντικές παρενέργειες (με συχνότερη τις
γαστρεντερικές ενοχλήσεις), ενώ στην ομάδα της παροξετίνης το
αντίστοιχο
ποσοστό ήταν το ένα τρίτο.
ποσοστό ήταν το ένα τρίτο.
Oι θεραπευτικές του
ιδιότητες:
Tο βάλσαμο θεωρείται:
• Aντικαταθλιπτικό, ηρεμιστικό, αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες.
• Aντιφλογιστικό και επουλωτικό για εγκαύματα και πληγές. Eπίσης, θεωρείται ότι επιταχύνει την εξαφάνιση των στιγμάτων της λευκόρροιας και των σκληρών όγκων του δέρματος.
• Tονωτικό και διεγερτικό για εξασθενημένους οργανισμούς.
• Kαταπραϋντικό και ανακουφιστικό σε βρογχίτιδα, βήχα, άσθμα.
• Eμμηναγωγικό-ρυθμιστικό της εμμήνου ρύσεως.
• Διουρητικό.
• Σπασμολυτικό.
• Για στομαχικές-εντερικές διαταραχές.
• Aντιπυρετικό και παυσίπονο.
• Aντικαταθλιπτικό, ηρεμιστικό, αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες.
• Aντιφλογιστικό και επουλωτικό για εγκαύματα και πληγές. Eπίσης, θεωρείται ότι επιταχύνει την εξαφάνιση των στιγμάτων της λευκόρροιας και των σκληρών όγκων του δέρματος.
• Tονωτικό και διεγερτικό για εξασθενημένους οργανισμούς.
• Kαταπραϋντικό και ανακουφιστικό σε βρογχίτιδα, βήχα, άσθμα.
• Eμμηναγωγικό-ρυθμιστικό της εμμήνου ρύσεως.
• Διουρητικό.
• Σπασμολυτικό.
• Για στομαχικές-εντερικές διαταραχές.
• Aντιπυρετικό και παυσίπονο.
Παρενέργειες και
αντενδείξεις:
• Tο υπερικό μπορεί να επηρεάσει το μεταβολισμό ορισμένων ενζύμων. Kατά συνέπεια, χρειάζεται προσοχή όταν χορηγείται ταυτόχρονα με άλλα φάρμακα. Eπίσης, επειδή επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές, αλληλεπιδρά με διάφορα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των άλλων αντικαταθλιπτικών.
• Eάν πίνετε συχνά βάλσαμο, μπορεί να παρουσιάσετε εμετούς και διάρροια.
• H υπερικίνη μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία. Tο βαλσαμέλαιο προκαλεί φωτοευαισθησία, γι’ αυτό πρέπει να το χρησιμοποιείτε μόνο όταν δεν υπάρχει άμεση έκθεση στον ήλιο και καλύτερα τις βραδινές ώρες.
• Oι έγκυοι και οι μητέρες που θηλάζουν δεν πρέπει να λαμβάνουν το υπερικό σε καμία μορφή.
• Tο υπερικό μπορεί να επηρεάσει το μεταβολισμό ορισμένων ενζύμων. Kατά συνέπεια, χρειάζεται προσοχή όταν χορηγείται ταυτόχρονα με άλλα φάρμακα. Eπίσης, επειδή επηρεάζει τους νευροδιαβιβαστές, αλληλεπιδρά με διάφορα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των άλλων αντικαταθλιπτικών.
• Eάν πίνετε συχνά βάλσαμο, μπορεί να παρουσιάσετε εμετούς και διάρροια.
• H υπερικίνη μπορεί να προκαλέσει φωτοευαισθησία. Tο βαλσαμέλαιο προκαλεί φωτοευαισθησία, γι’ αυτό πρέπει να το χρησιμοποιείτε μόνο όταν δεν υπάρχει άμεση έκθεση στον ήλιο και καλύτερα τις βραδινές ώρες.
• Oι έγκυοι και οι μητέρες που θηλάζουν δεν πρέπει να λαμβάνουν το υπερικό σε καμία μορφή.
Eλπίδες για αντιμετώπιση των
συμπτωμάτων του AIDS:
Mε βάση τα αποτελέσματα πρόσφατων μελετών, το
βαλσαμόχορτο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του απλού έρπητα, του
συνδρόμου χρόνιας κόπωσης και του AIDS. Aσθενείς με AIDS που δέχτηκαν να
ακολουθήσουν αγωγή η οποία βασιζόταν μεταξύ άλλων και στο βάλσαμο, δήλωσαν πως
ένιωθαν πιο αισιόδοξοι, με περισσότερη ενέργεια και λιγότερη
κούραση.
Φτιάχνω Σπαθόλαδο
Το περίφημο Ίαμα των Αρχαίων Σπαρτιατών, με το
οποίο θεράπευαν τις πληγές τους μετά τις μάχες! Όταν οι ανθισμένες κορυφές του
βοτάνου εμβαπτιστούν σε ελαιόλαδο κι έπειτα αφεθούν στον ήλιο για δύο ή τρεις
εβδομάδες, τότε το χρώμα αλλάζει από κίτρινο σε κόκκινο. Το έλαιο που λαμβάνεται
είναι το περίφημο βάλσαμο των αρχαίων Σπαρτιατών.
Εξαιρετικά αποτελεσματικό για την ισχιαλγία
και για κάθε πόνο ρευματικό, πόνους αρθρώσεων και την υδρωπικία. Για κάθε είδους
πληγές και χτυπήματα, μώλωπες και εκχυμώσεις, στραμπουλήγματα, τσιμπήματα
εντόμων, εγκαύματα, φλεγμονές, έλκη. Για κράμπες, πιασίματα, ψύξεις, νευραλγίες
και πονοκέφαλους.
Με το σπαθόλαδο, όπως αλλιώς λέγεται, κάνουμε
επαλείψεις ή ελαφρές εντριβές στο μέρος που πονά ή μπορούμε ακόμη να εφαρμόσουμε
τοπικά επιθέματα με διαποτισμένη γάζα. Επίσης είναι ιδανικό για κάθε θεραπευτικό
ή χαλαρωτικό μασάζ, μπορεί να εμπλουτισθεί με αιθέρια έλαια
ανάλογα.
Η χρήση του σπαθόλαδου, είναι κυρίως
εξωτερική, αλλά είναι και πόσιμο. Συνιστάται ιδιαιτέρως για τις κολίτιδες, την
επώδυνη πέψη και τις ξινίλες του στομάχου. Στη βοτανοθεραπεία χρησιμοποιείται
στη θεραπεία ήπιας ως μέτριας μορφής κατάθλιψης, ενώ και οι αρχαίοι Έλληνες
αποκαλούσαν το βάλσαμο «βότανο της λιακάδας», επειδή δρούσε θεραπευτικά στα
μελαγχολικά άτομα.
Στις ΗΠΑ, μετά από ένα πρόγραμμα του ABC News
τον Ιούνιο του 1997, το Hypericum έγινε το πιο δημοφιλές φυτό, το εναλλακτικό
«prozaκ», (Ladose), για την ήπια και μέτρια κατάθλιψη. Χρησιμοποιείται επίσης
σαν αντισπασμωδικό και βελτιωτικό της ποιότητας του ύπνου σε αϋπνίες. Ήδη, το
1994 στη Γερμανία, συνταγογραφήθηκαν συνταγές για 20 εκατ. ασθενείς!
Μόνο
στην Μοντάνα των ΗΠΑ καλλιεργούνται σήμερα 500.000 στρέμματα φυτού. Αλλά η
μεγάλη υπόσχεση του φυτού είναι η συμβολή του στη θεραπεία του AIDS! Πολλοί
ασθενείς με AIDS δέχτηκαν ευεργετικά τη χρήση του φυτού, δήλωσαν πιο αισιόδοξοι,
με περισσότερη ενέργεια και λιγότερη κούραση. Μελέτες δείχνουν μια αύξηση ή
σταθεροποίηση των Τ-λεμφοκυττάρων για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Περιέχει μεταξύ των άλλων: υπερικίνη και
ψευδο-υπερικίνη, φλαβονοειδή (16% στα φύλλα), ξανθόνες, φαινολικά οξέα, αιθέρια
έλαια (0,13% σε ολόκληρο το φυτό). Οι αναλγητικές ιδιότητες του βοτάνου είχε
ειπωθεί πρώτα ότι οφείλονταν στις ουσίες hypericin, pseudohypericin, και στα
φλαβονοειδή, αλλά σύμφωνα με πρόσφατες φαρμακολογικές και κλινικές μελέτες τα
αποτελέσματα επικεντρώνονται σε μια κυρίως δραστική ουσία του βοτάνου την
hyperforin.
Στην ομοιοπαθητική χρησιμοποιείται κυρίως σε νευραλγίες και
τραυματισμούς νεύρων, και γενικά συμπτωματολογία που ξεκινά από τραυματισμούς
νεύρων (π.χ. απώλεια μαλλιών, κατάθλιψη, νευραλγία).
Εξωτερική χρήση:
Εφαρμόζεται τοπικά με επάλειψη πάνω σε πληγές,
καψίματα, εκδορές και άλλες βλάβες του δέρματος, για μασάζ και μυϊκή ανακούφιση
από πόνους.
Εσωτερική χρήση:
Ηρεμιστική και αναλγητική δράση, κατά του
στομαχικού έλκους, κατά της κατάθλιψης, άγχους, εμμηνόπαυσης. Είναι διουρητικό
και συντελεί στην απέκκριση αχρήστων ουσιών από το σώμα.
Συνιστάται ιδιαιτέρως για τις κολίτιδες, την επώδυνη πέψη και τις ξινίλες του στομάχου.
Δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αντιβακτηριακες ιδιότητες. Βοηθά στην γρήγορη ανάρρωση από βήχα, κρυολόγημα, και μολύνσεις του αναπνευστικού.
Συνιστάται ιδιαιτέρως για τις κολίτιδες, την επώδυνη πέψη και τις ξινίλες του στομάχου.
Δυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αντιβακτηριακες ιδιότητες. Βοηθά στην γρήγορη ανάρρωση από βήχα, κρυολόγημα, και μολύνσεις του αναπνευστικού.
Προφυλάξεις:
Το Hypericum μπορεί να επηρεάσει το ήπαρ
προκαλώντας ευαισθησία στο φως. Σε ορισμένα δέρματα μπορεί να προκαλέσει
αντίδραση φωτοευαισθησίας και φωτοδερματίτιδα, που εκδηλώνεται με δερματικούς
ερεθισμούς, περιλαμβανομένου του στόματος, της μύτης και των αυτιών. Δεν πρέπει
μετά τη χρήση του να ακολουθεί έκθεση στο φως.
Φτιάξτε σπαθόλαδο:
Η παρασκευή είναι απλή. Πρώτο βήμα φυσικά είναι ο εντοπισμός του φυτού και η συλλογή λουλουδιών. Είναι ένα φυτό που μπορείτε να ξεχωρίσετε εύκολα όταν είναι ανθισμένο. Προσέξτε σε λεπτομερεια μιας φωτογραφίας, τις μικροσκοπικές σκουρόχρωμες κουκίδες.
Η παρασκευή είναι απλή. Πρώτο βήμα φυσικά είναι ο εντοπισμός του φυτού και η συλλογή λουλουδιών. Είναι ένα φυτό που μπορείτε να ξεχωρίσετε εύκολα όταν είναι ανθισμένο. Προσέξτε σε λεπτομερεια μιας φωτογραφίας, τις μικροσκοπικές σκουρόχρωμες κουκίδες.
Αυτές οι κουκίδες περιέχουν αιθέρια έλαια και
χρώμα που θα βάψουν τα χέρια σας καθώς συλλέγετε τα άνθη. Βάζουμε τις ανθισμένες
κορφούλες του φυτού σε ένα βάζο με ελαιόλαδο τόσο όσο να καλύψει τα λουλούδια
μας, το οποίο στην συνέχεια "φασκιώνουμε" με λευκό πανί και τοποθετούμε στον
ήλιο για σαράντα ημέρες.
Μία φορά την εβδομάδα το ανακατεύουμε καλά
(μην ξεχάσετε να βιδώσετε σφιχτά το καπάκι). Όταν περάσουν οι μέρες,
στραγγίζουμε το υπέροχο κόκκινο λαδάκι μας και είναι έτοιμο για
χρήση.
Προτεινόμενη δοσολογία, μία κουταλιά της
σούπας κάθε πρωί για τα προβλήματα στομάχου,ενώ μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε
για επούλωση πληγών και εγκαυμάτων. Είναι πραγματικά θαυματουργό!
Μπορείτε να βάλετε το σπαθόλαδο σε μικρά μπουκαλάκια και να το χαρίσετε σε αγαπημένα σας πρόσωπα για μια ώρα ανάγκης. Να είστε σίγουροι πως θα το εκτιμήσουν όταν χρειαστεί να το χρησιμοποιήσουν. Αποξηραμένα τα φύλλα του, σαν ρόφημα είναι πολύ καλό για κατάθλιψη, προβλήματα στο στομάχι και προβλήματα με τον ύπνο.
Μπορείτε να βάλετε το σπαθόλαδο σε μικρά μπουκαλάκια και να το χαρίσετε σε αγαπημένα σας πρόσωπα για μια ώρα ανάγκης. Να είστε σίγουροι πως θα το εκτιμήσουν όταν χρειαστεί να το χρησιμοποιήσουν. Αποξηραμένα τα φύλλα του, σαν ρόφημα είναι πολύ καλό για κατάθλιψη, προβλήματα στο στομάχι και προβλήματα με τον ύπνο.
πηγη:agrotikabook.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου