Προστιθέμενη αξία οι ομάδες παραγωγών στα οπωροκηπευτικά

Την ανάγκη να ενδυναμωθούν περισσότερο οι ομάδες παραγωγών (Ο.Π.) και οι συνεταιρισμοί τονίζουν σε ανακοίνωσή τους οι ευρωπαϊκές αγροτοσυνδικαλιστικές οργανώσεις Copa-Cogeca, καθώς όπως υποστηρίζουν δίνουν προστιθέμενη αξία στο έργο των αγροτών και τους βοηθούν να λαμβάνουν καλύτερη τιμή για τα προϊόντα τους.

Η αντίδραση αυτή της Copa-Cogeca, ήρθε μετά τη δημοσίευση έκθεσης της Κομισιόν για το καθεστώς των φρούτων και των λαχανικών στην ΕΕ. Σύμφωνα με την έκθεση το μερίδιο της συνολικής αξίας του κλάδου οπωροκηπευτικών στην ΕΕ από τις ομάδες παραγωγών και τους συνεταιρισμούς σημείωσε ανάπτυξη (μετά τη μεταρρύθμιση του 2007),  το διάστημα από το 2008-2010, της τάξης του 43,9%. 

Η έκθεση προειδοποιεί ότι αυτό υποκρύπτει τις μεγάλες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, όσον αφορά το βαθμό οργάνωσης των παραγωγών φρούτων και λαχανικών καθώς εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλός σε ορισμένες χώρες, όπως η Πολωνία, η Ρουμανία αλλά πολύ υψηλός σε άλλες όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία.  Όμως, η έκθεση τονίζει ότι οι Ο.Π. δίνουν τη δυνατότητα στους παραγωγούς να πετυχαίνουν καλύτερες τιμές για την παραγωγή τους. Η αύξηση του ποσοστού της οργάνωσης τους, ως εκ τούτου παραμένει ζωτικής σημασίας, ιδίως σε χώρες όπου το επίπεδο οργάνωσης είναι ακόμη πολύ χαμηλό.

Αυτό συνάδει με την πρόσφατη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η οποία επιβεβαίωσε ότι θα πρέπει να συνεχιστεί το ισχύον σύστημα για τα φρούτα και τα λαχανικά με βάση τις ομάδες παραγωγών.

Η ίδια έκθεση επισημαίνει, ωστόσο, ορισμένες αδυναμίες του καθεστώτος, όπως είναι το πολύ χαμηλό ποσοστό χρησιμοποίησης της πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων στον κλάδο, οι σύνθετοι κανόνες και η νομική αβεβαιότητα. Σημειώνει τέλος ότι θα πρέπει να γίνουν βελτιώσεις του συστήματος, ώστε να γίνει πιο ελκυστικό για τους αγρότες.

Σχετικά με τα ευρήματα της έκθεσης ο Γενικός Γραμματέας της Copa – Cogeca, Πέκα  Πέσονεν δήλωσε: «Οι πρόσφατες διατροφικές κρίσεις έδειξαν ότι οι παραγωγοί που είναι μέλη των οργανώσεων παραγωγών ήταν καλύτερα κερδισμένοι από ότι αυτοί που εργάζονται για μόνοι τους. Είναι η απόδειξη ότι το σύστημα λειτουργεί καλά και πρέπει να διατηρηθεί και να βελτιωθεί. Η γραφειοκρατία πρέπει να μειωθεί και οι νομικές αβεβαιότητες έναντι των Ο.Π. πρέπει να βελτιωθούν. Οι Ο.Π. χρειάζονται ένα αξιόπιστο και σταθερό πλαίσιο πολιτικής για την αντιμετώπιση των επερχόμενων προκλήσεων.

Η έκθεση αυτή θα τροφοδοτήσει τη συζήτηση για πιθανές νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περαιτέρω βελτίωση του συστήματος ίσως κατά την επόμενη θητεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 

Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της Κομισιόν για τα οπωροκηπευτικά:

Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ (2015-2020), τα συνοδευτικά μέτρα που συνδέονται άμεσα με τους στόχους του προγράμματος αύξησης της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στα σχολεία καθώς και τη διαμόρφωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών είναι επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από την ΕΕ. Η κατ' εξουσιοδότηση πράξεις καθορίζουν λεπτομερείς κανόνες σχετικά με τις επιλέξιμες δαπάνες, το ανώτατο οικονομικό όριο το 15% των εθνικών κονδυλίων και άλλα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την επιλεξιμότητα των μέτρων αυτών.

Όσον αφορά τα επιχειρησιακά προγράμματα στον τομέα των οπωροκηπευτικών και το σύστημα των τιμών εισόδου, υπάρχουν δύο διατάξεις που ήδη ισχύουν στο καθεστώς βάσει του προηγούμενου κανονισμού 1234/2007 και αποσαφηνίζονται οι κανόνες σχετικά με ορισμένα κριτήρια αναγνώρισης για οργανώσεις παραγωγών, καθώς και η εισαγωγή βήμα προς βήμα ενός μηχανισμού επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με αυτά τα κριτήρια αναγνώρισης. Όσον αφορά το σύστημα τιμών εισόδου, αυτή η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη θεσπίζει διατάξεις που λειτουργούν ως εγγύηση και θεμελιώνει ότι σύνθετα τέλη, στην κατ' αποκοπή τιμή κατά την εισαγωγή, μπορεί να χρησιμοποιηθούν για εκτελωνισμό όταν τα προϊόντα πωλούνται σε παρτίδα (οι διατάξεις αυτές θα ισχύουν από την 1η Οκτωβρίου 2014).