Ολόκληρη η ελληνική χλωρίδα σε ένα βιβλίο

"Συνέλεξαν" ένα - ένα τα φυτά της Ελλάδας και δημιούργησαν τον πρώτο ολοκληρωμένο κατάλογο για τη χλωρίδα της χώρας μας που περιλαμβάνει 6600 φυτά!

"Πρόκειται για μια ιστορική έκδοση, αν αναλογισθούμε ότι η τελευταία πλήρης, 'Χλωρίδα της Ελλάδας', χρονολογείται περισσότερο από έναν αιώνα πριν. Ήταν ο Eugen von Halacsy, ένας Ούγγρος φυσικός στη Βιέννη, που συνόψισε στο έργο του Conspectus Florae Graecae (Halacsy 1900–1904, με συμπληρώματα το 1908 και το 1912), μια προσεκτική και ακριβή εργασία για τη χλωρίδα της Ελλάδας. Η χλωρίδα, όμως, του Halacsy κάλυπτε την Ελλάδα, με τα εθνικά της σύνορα που τότε έφταναν μέχρι τη Θεσσαλία και δεν περιλάμβαναν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου” εξήγησε σε δημοσιογράφους ο συντονιστής της επιτροπής έκδοσης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Παναγιώτης Δημόπουλος.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, η Ελλάδα διαθέτει υψηλή βιοποικιλότητα ειδών φυτών και ζώων, αλλά και οικοτόπων -τοπίων, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και το σημαντικότερο κέντρο ενδημισμού στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο.

"Αναλογικά με την έκτασή της", διευκρινίζει, "διαθέτει μια βιοποικιλότητα από τις υψηλότερες ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης".

"Εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης και της συνύπαρξης χλωριδικών περιοχών όπως είναι η μεσογειακή, η ευρωπαϊκή και η ιρανοκασπική, η χλωρίδα της Ελλάδας είναι από τις πλουσιότερες της Ευρώπης, με περισσότερα από 6000 είδη και υποείδη ανώτερων φυτών".

Πλούσια η χλωρίδα της Ελλάδας

Όπως επισημαίνει ο κ. Δημόπουλος, η Ελλάδα κατέχει το 6% της έκτασης της Μεσογείου, αλλά το 26% της μεσογειακής χλωρίδας. Η ελληνική χλωρίδα, λαμβάνοντας υπόψη τον πλούτο της σε είδη σε σχέση με την έκτασή της (ως μέτρο της βιοποικιλότητας), είναι μεταξύ των πλουσιότερων χλωρίδων των ευρωπαϊκών και των μεσογειακών ή των μεσογειακού κλιματικού τύπου περιοχών.

"Η Ελλάδα, με βάση την έκτασή της, θα αναμενόταν να έχει περίπου 4000 είδη. Όμως, καταγράψαμε 6600 είδη, επομένως χαρακτηρίζεται περίπου από 50% μεγαλύτερο πλούτο σε είδη φυτών σε σύγκριση με τα στατιστικώς αναμενόμενα" λέει ο καθηγητής.

Ωστόσο, στο ερώτημα ποιος είναι, σήμερα, ο ακριβής αριθμός φυτών που συνθέτουν τη χλωρίδα της Ελλάδας, οι απαντήσεις πριν από την έκδοση του καταλόγου ήταν προσεγγιστικές, με τους επιστήμονες να υπολογίζουν σε περίπου 6300 τον αριθμό των φυτών.

Αντιλαμβανόμενη την ολοένα μεγαλύτερη αναγκαιότητα για την πλήρη γνώση και την έκδοση του πρώτου Καταλόγου Φυτών της Ελληνικής Χλωρίδας, η Ελληνική Βοτανική Εταιρεία αποφάσισε το 2010 τη συγκρότηση μιας ομάδας Ελλήνων και ξένων επιστημόνων για την κατάρτιση και έκδοση του πρώτου Καταλόγου Φυτών της Ελληνικής Χλωρίδας (Checklist of the Vascular Plants of Greece).

Στην Επιτροπή Συντονισμού της έκδοσης συμμετείχαν - εκτός από τον κ. Δημόπουλο - οι καθηγητές Γρηγόρης Ιατρού, Στέλλα Κοκκίνη, Θεοφάνη Κωνσταντινίδη και Δημήτριος Τζανουδάκη, καθώς και οι ξένοι επιστήμονες Αrne Strid (Orb?k, Denmark), Erwin Bergmeier (University of Gottingen, Germany) και Thomas Raus (BGBM- Frei University Berlin, Germany).

Το βιβλίο ολοκληρώθηκε τρία χρόνια μετά, αποτελείται από 370 σελίδες και είναι κοινή έκδοση της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας και του Βοτανικού Μουσείου - Βοτανικού Κήπου του Βερολίνου, το οποίο χρηματοδότησε και την εκτύπωσή του.

"Οι επιστήμονες εργαστήκαμε όλοι εθελοντικά για την έκδοσή του και τα έσοδα από τις πωλήσεις του (τιμή πώλησης έκαστου 40 ευρώ) θα διατεθούν στο Βοτανικό Μουσείο για την κάλυψη των εξόδων, αλλά και στην Ελληνική Βοτανική Εταιρία" ξεκαθαρίζει ο κ. Δημόπουλος.

Εκτίμησή του είναι, ότι η έκδοση αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη καταγραφή της ελληνικής χλωρίδας, με τη μορφή επεξεργασμένου, σχολιασμένου και πλήρως επιστημονικά τεκμηριωμένου καταλόγου και θα έχει εξαιρετική συμβολή στην προστασία και την αειφορική διαχείριση της βιοποικιλότητας της χώρας μας, αλλά και στην ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία της φύσης.

Η έκδοση θα παρουσιασθεί σήμερα, Πέμπτη 3 Οκτωβρίου το απόγευμα, στην έναρξη του 13ου συνεδρίου της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρίας, που διοργανώνεται σε αμφιθέατρο του Κέντρου Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων του ΑΠΘ, με τίτλο "Το πράσινο της ελπίδας: Η βοτανική σήμερα, θεωρία και πράξη".