Ο πλούτος & οι προοπτικές των αρωματικών φυτών στην Ελλάδα.

Ο πλούτος & οι προοπτικές των αρωματικών φυτών στην Ελλάδα.

Μπορεί όλοι μας, ιδίως εν μέσω οικονομικής κρίσης, να ψάχνουμε τα φυτικά αφεψήματα που μπορούν να μας απαλύνουν, σχετικά ανέξοδα, ωστόσο ελάχιστοι γνωρίζουν ότι στη χώρα μας οι καλλιέργειες αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,1% του ορεινού όγκου που διαθέτει η χώρα μας, όπως τόνισε σε δημοσιογράφους η τακτική ερευνήτρια του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού (ΕΛΓΟ) "Δήμητρα", Δρ. Ελένη Μαλούπα.

Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι καταγράφονται τεράστιες οι δυνατότητες ανάπτυξης των συγκεκριμένων καλλιεργειών, στη χώρα μας, αντικείμενο το οποίο μπορεί να προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας και ένα καλό εισόδημα σε όποιον αποφασίσει να ασχοληθεί σοβαρά με αυτό. “Το πρόβλημα στη χώρα μας είναι ότι δεν υπάρχει πρώτη ύλη, διότι δεν παράγουμε”, επεσήμανε χαρακτηριστικά η κ. Μαλούπα, καταθέτοντας μας προσωπικές της ιστορίες. 

“Γερμανοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι ο sideritis scardica, που βρίσκεται κατά χιλιάδες στον Όλυμπο, βοηθά στην παρασκευή φαρμάκου για τη θεραπεία του αλτσχάϊμερ. Ζητήθηκε επομένως μια συγκεκριμένη ποσότητα από τους Έλληνες και με το ζόρι συγκεντρώθηκε η μισή της αιτούμενης”, μας επεσήμανε, καταθέτοντας την εξής ερώτηση “φαντάζεστε τα οφέλη που θα είχαμε ως χώρα και οι παραγωγοί καθένας ξεχωριστά, εάν είχαμε κανονική παραγωγή και οργανωμένα διαπραγματευόμασταν την τιμή πώλησης”;.

Παράλληλα η ίδια ανέφερε ότι πρόσφατα σουηδική τσιχλοβιομηχανία ζήτησε από παραγωγό της Κρήτης να της διαθέσει ποσότητες δίκταμου για την χρησιμοποίησή του στις μαστίχες, γεγονός που θα προσφέρει σημαντικά στην τσέπη του, ενώ ταυτόχρονα τον εντάσσει στη λίστα με αυτούς που έχουν εξαγωγική δραστηριότητα, νούμερο ένα ζητούμενο για όλους στη χώρα μας. Μεταξύ άλλων, η κ. Μαλούπα μας εκμυστηρεύτηκε ότι από έρευνα που έκανε η ίδια, προκύπτει ότι οι επιχειρηματίες αναζητούν πρώτη ύλη στη χώρα μας, αλλά τις περισσότερες φορές είτε δεν βρίσκουν τις ποσότητες που χρειάζονται, ενώ κάποιες άλλες, ενώ αρχικά το δείγμα που λαμβάνουν είναι άριστης ποιότητας και κλείνουν τη “δουλειά”, στη συνέχεια παραλαμβάνουν κυριολεκτικά κάτι εντελώς διαφορετικό, γεγονός που έχει οδηγήσει στο να υπάρχει ρήγμα στην εμπιστοσύνη των δύο πλευρών και έτσι να στρέφονται στο εξωτερικό. “Είναι πολύ σημαντικό να παράγουμε πρώτη ύλη και να διατηρούμε την άριστη ποιότητα του προϊόντος μας, ώστε να μπορούμε να πετυχαίνουμε καλές τιμές και ταυτόχρονα να βάζουμε τα θεμέλια για αύξησής τους”, υπογράμμισε.

Δεν αξιοποιούμε ούτε το 1% των ενδημικών αρωματικών & φαρμακευτικών μας φυτών

Η Ελλάδα φιλοξενεί το 50% της φυτικής βιοποικιλότητας στην ΕΕ, το 80% της Βαλκανικής χλωρίδας και υπάρχουν καταγεγραμμένα 6,500 είδη ελληνικής χλωρίδας, εκ των οποίων τα 2,944 είναι ενδημικά αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά. Από αυτά, όπως υπογράμμισε, δεν αξιοποιούνται ούτε τα 30, τη στιγμή που αξίζει να υπογραμμιστεί ότι σε παγκόσμιο επίπεδο η αγορά αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών υπερβαίνει τα 20 δισ. ευρώ.

Συγκεκριμένα, όπως εξήγησε, στη χώρα μας καλλιεργούνται μόλις 40.000 στρέμματα με αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, τη στιγμή που έχουν γίνει αμέτρητες εισηγήσεις και εκδηλώσεις για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα ενασχόλησης με το αντικείμενο. “Οι περισσότεροι έρχονται, ακούν και φεύγουν χωρίς να αναλαμβάνουν καμιά πρωτοβουλία στη συνέχεια”, υπογράμμισε η ίδια. Ωστόσο, όπως υπογράμμισε, το καλό με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, είναι ότι λόγω της έντασης της ανεργίας και όλων των άλλων συνεπειών που έφερε, πλέον τόσο οι ίδιοι οι αγρότες, όσο και άλλοι πολίτες είναι πιο κινητοποιημένοι από κάθε άλλη φορά και δείχνουν έμπρακτα την αποφασιστικότητά τους να κάνουν πράξη τις πληροφορίες που τους παρέχουμε, ζητώντας δε και την στήριξή μας για την επιτυχία του εγχειρήματος τους.

Στο πλαίσιο αυτό η κ. Μαλούπα μας ανέφερε ότι γνωρίζει ήδη τεράστια επιτυχία η πρωτοβουλία που ξεκίνησε το εργαστήριο του οποίου είναι υπεύθυνη, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Νέων Αγροτών και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).

Σε εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται σε περιοχές της χώρας, με τη μορφή ενημερωτικών εκστρατειών, και με τη βοήθεια των κατά τόπους Ενώσεων Νέων Αγροτών, οι ακροατές υπερβαίνουν τις περισσότερες φορές ακόμα και τα 100 άτομα και πλέον φαίνονται πιο συνειδητοποιημένοι και πειθαρχημένοι από ποτέ. Μάλιστα, όπως μας υπογράμμισε, ήδη 40 παραγωγοί από την Αργολίδα, αφού -ορισμένοι εξ αυτών- εκπαιδεύτηκαν στο εργαστήριο και έκαναν τις απαραίτητες διαδικασίες, το φθινόπωρο πρόκειται να στήσουν τρεις πιλοτικούς αγρούς με είδη που τους συστήσαμε και είναι αποφασισμένοι να βγουν στην παραγωγική διαδικασία.

Μεταξύ άλλων η κ. Μαλούπα επεσήμανε με έμφαση ότι “μπορούμε να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε ο μπαξές της Ευρώπης, αλλά μια μετρήσιμη δύναμη στον τομέα των αρωματικών και φαρμακευτικών ειδών”, ενώ τόνισε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη να γίνουν επενδύσεις στην μεταποίηση ώστε να μπορούμε να παράγουμε μόνοι μας αιθέρια έλαια, εκχυλίσματα και άλλα λάδια. Παράλληλα, επεσήμανε ότι σε κρατικό επίπεδο θα πρέπει επιτέλους να προωθηθεί η πιστοποίηση των εν λόγω προϊόντων, αλλά και να γίνει καταγραφή τους ώστε να κυκλοφορεί και σε εθνικό επίπεδο ένας πλήρης κατάλογος με τα είδη που διαθέτει η χώρα μας.

Το Δίκτυο 17 Βοτανικών Κήπων Ελλάδας

Την εκτίμηση της για τη λειτουργία του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων (ΒΒΚΚ), που λειτουργεί από το 2001, αλλά και την προσπάθεια που κάνει για να γίνει επίσημο το δίκτυο των 17 Κήπων στην Ελλάδα, εξέφρασε η κ. Μαλούπα.

Όπως επεσήμανε, στα χρόνια λειτουργίας του ΒΒΚΚ έχουν συλλεχθεί πάνω από 450 κωδικοί από σημαντικά φυτικά είδη, ενώ συνολικά δημιουργήθηκαν 3.000 κωδικοί πρόσβασης φυτών και καταγράφηκαν στην επιστημονική βάση δεδομένων του φυτωρίου στο Εργαστήριο Προστασίας και Αξιοποίησης Αυτοφυών και Ανθοκομικών Ειδών στη Θέρμη Θεσσαλονίκης. Η μητρική φυτεία του ΒΒΚΚ περιλαμβάνει περίπου 10.000 φυτικά φυτά άτομα, περισσότερους από 2.300 κωδικούς φυτών που έχουν προσδιοριστεί ταξινομικά και διατηρούνται σε γλάστρες. Οι βολβοί διατηρούνται σε ειδικές δικτυωτές γλάστρες στο έδαφος, ώστε να είναι ελεγχόμενη η υπόγεια ανάπτυξη τους. Συνολικά έχουν εγκατασταθεί απευθείας στο έδαφος 159 κωδικοί διαφόρων οικογενειών βολβοειδών ειδών και 157 κωδικοί φυτών της οικογένειας orchidaceae.

Στην Τράπεζα Σπερμάτων του Εργαστηρίου διατηρούνται 1500 πλήρως τεκμηριωμένοι κωδικοί, ενώ σε ψυκτικό θάλαμο υπάρχουν 5000 γυάλινα φιαλίδια με σπέρματα που είτε έχουν συλλεχθεί από τη φύση, είτε αποκτήθηκαν από άλλους βοτανικούς κήπους και συλλογές.

Έχουν πολλαπλασιαστεί 50.000 φυτικά άτομα με σπέρματα από 1100 διαφορετικούς κωδικούς ειδών. Η διαδικασία αυτή, όπως μα εξήγησε η κ. Μαλούπα, οδήγησε στη δημιουργία νέων πρωτοκόλλων αναπαραγωγής, που μπορούν να αξιοποιηθούν εμπορικά.

Περαιτέρω, έχουν πολλαπλασιαστεί 40.000 φυτικά άτομα με μοσχεύματα από 1100 κωδικούς ειδών και αναπτύχθηκαν πρωτόκολλα αναπαραγωγής για συνολικά 100 φυτικά αρωματικά είδη από 185 κωδικούς. Επισημαίνεται ότι το προσεχές Σάββατο (έχει ήδη πραγματοποιηθεί) πρόκειται να γίνει στο Λιτόχωρο Νομού Πιερίας, ανοικτή και ελεύθερη ενημέρωση όλων των πολιτών και κλειστή συνάντηση, μόνο για τους οργανωμένους αγρότες-παραγωγούς, για την καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στη χώρα μας.