Πρωτοβουλία της ΕΕ για... τίμια ψαροφαγία

Καμπάνια για τον ρόλο των καταναλωτών στην προστασία της θάλασσας

 

Μια εκστρατεία η οποία προσπαθεί να πείσει τους ευρωπαίους καταναλωτές να επιλέγουν τα ψάρια και θαλασσινά που αγοράζουν με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να τα αγοράζουν για... χρόνια, έχει ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η καμπάνια έχει τίτλο «Πώς επιλέγεις το ψάρι σου» και διεξάγεται και μέσω της ιστοσελίδας (http://dialegeistapsariasou.eu/).

Στον συγκεκριμένο ιστότοπο μπορεί να βρει κανείς στοιχεία και πληροφορίες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ακόμα και να παίξει ένα παιχνίδι γνώσεων - σχετικό με την αλιεία - κερδίζοντας ως βραβείο ένα ταξίδι και μία επίσκεψη στο ενυδρείο της Βιέννης, του Βερολίνου ή της Βαρκελώνης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τους καταναλωτές να επιλέγουν με προσοχή τα ψάρια από τον ιχθυοπώλη που εμπιστεύονται.

Παράλληλα προωθεί την ετικέτα της αειφόρου αλιείας, η οποία πέρα από την εμπορική ονομασία την μέθοδο παραγωγής (αλιεία ή ιχθυοκαλλιέργεια) και την περιοχή παραγωγής αναφέρει την ημερομηνία αλίευσης και το κατά πόσο το προϊόν είναι νωπό ή καταψύχθηκε. Όλα αυτά, σε μια εποχή που τα αλιευτικά αποθέματα των θαλασσών σε διεθνές επίπεδο κάθε άλλο παρά στην καλύτερη τους φάση βρίσκονται.

Το 82% των αποθεμάτων στη Μεσόγειο και το 63% των αποθεμάτων στον Ατλαντικό υφίστανται υπεραλίευση. Επιπλέον, η αλιεία -ιδιαιτέρως η μέση - αποδεικνύεται ιδιαίτερα σπάταλη. «Πολλά ψάρια που έχουν πολύ μικρό μέγεθος ή μικρή εμπορική αξία αλιεύονται και ύστερα ρίχνονται στη θάλασσα νεκρά ή ετοιμοθάνατα» λέει η κυρία Αναστασία Μήλιου, υδροβιολόγος από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος». «Κάποια άλλα από αυτά τα παράνομα αλιεύματα διατίθενται στην αγορά. Σε μια τυχαία εβδομάδα του Οκτωβρίου 1.137 κιλά παράνομων αλιευμάτων εντοπίστηκαν στην Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου από το λιμεναρχείο Πειραιά», συμπληρώνει. «Σε σύγκριση με άλλες μεσογειακές χώρες, όπως η Μάλτα και η Ιταλία όπου τα μεγαλύτερα προβλήματα σχετίζονται με τη λεγόμενη "μαφία του τόνου", η χώρα μας παρουσιάζει ιδιαιτερότητες, οι οποίες έχουν να κάνουν με τα πολλά είδη αλιείας που ασκούνται ταυτόχρονα. Το μεγαλύτερο κακό βέβαια προέρχεται από τις μηχανότρατες και το σύρσιμο που κάνει το εργαλείο τους, που καταστρέφει τον βυθό της θάλασσας. Την ίδια στιγμή όμως υπάρχει πλήθος ζητημάτων όπως π.χ. το ψάρεμα με ψαροντούφεκο και η ερασιτεχνική αλιεία που μόνο στο όνομα είναι ερασιτεχνική. Ειδικά το τελευταίο, δηλαδή οι ψαράδες που χωρίς να έχουν άδεια πουλάνε τα αλιεύματα τους σε εστιατόρια, είναι ένα φαινόμενο που έχει ενταθεί εξαιτίας και της οικονομικής συγκυρίας».

Ενα άλλο σημείο στο οποίο οι καταναλωτές μπορούν να παίξουν το δικό τους ρόλο, στη διατήρηση και τη βελτίωση των αλιευτικών αποθεμάτων, είναι οι ίδιες οι... προτιμήσεις τους. «Κάποια είδη στην Ελλάδα, όπως π.χ. η κουτσομούρα και ο μπακαλιάρος εμφανίζουν μειωμένα αποθέματα. Σε κάποιο βαθμό αυτό συμβαίνει επειδή έχουν μεγάλη ζήτηση. Αντιθέτως άλλα είδη, όπως ο λούτσος, ενώ είναι νόστιμα και υπάρχουν σε αφθονία , δεν προτιμώνται από τους καταναλωτές» λέει η κυρία Άντζελα Λάζου, υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace για το θαλάσσιο περιβάλλον.

Σε καμιά περίπτωση ο στόχος της Ε.Ε. και των ελληνικών περιβαλλοντικών οργανώσεων δεν είναι να εξαφανίσουν το ψάρι από το διαιτολόγιο του Έλληνα. «Αυτό που πρέπει να γίνει, είναι να καταλάβουν οι καταναλωτές πως πρέπει να τιμωρούν τους ασυνείδητους επιχειρηματίες», λέει η κυρία Ζήλου. «Όταν π.χ., βλέπεις να σερβίρεται σε εστιατόρια γόνος καλαμαριού ή πολύ μικρή μαρίδα, ο καλύτερος τρόπος να τιμωρήσεις τον εστιάτορα και τον ψαρά που τα αλίευσε είναι να μην τα προτιμήσεις».

Οταν αγοράζετε ψάρια:

- Ρωτήστε τον ιχθυοπώλη, τον έμπορο ή τον εστιάτορά σας για τα ψάρια που εμπορεύεται ή ενημερωθείτε από έναν οδηγό για την αλιεία. Αρκετές οργανώσεις συντάσσουν τέτοιους οδηγούς για διάφορα κράτη της ΕΕ, που περιλαμβάνουν καταλόγους με τα προτεινόμενα αλιευτικά προϊόντα.

-Μάθετε περισσότερα για τα ψάρια που αγοράζετε. Πού αλιεύθηκαν; Είναι τα αποθέματά τους απειλούμενα ή σε αφθονία; Εχουν το κατάλληλο μέγεθος;

-Μην αγοράζετε πάντα τα ίδια ψάρια; Τα υψηλά ποσοστά ζήτησης για ορισμένα είδη ψαριών και θαλασσινών μπορούν να οδηγήσουν σε υπεραλίευση. Αντιθέτως, υπάρχουν πολλά, λιγότερο γνωστά, είδη ψαριών σε μεγαλύτερη αφθονία.

-Συνεχίστε να καταναλώνετε ψάρια. Με ορθή διαχείριση τα ψάρια και τα θαλασσινά αποτελούν ανανεώσιμο πόρο. Και τα δύο έχουν εξαιρετική διατροφική αξία, είναι πλούσια σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και αποτελούν σημαντική πηγή Ω-3 λιπαρών οξέων.